Gryneion Antik Kenti-I (Krawana-Gryna-Gryneum-Temaşalık) / İZMİR / AİOLİS / Aliağa / Yeni Şakran Beldesi / Hacıömerli Köyü

Gryneion Yeri: İzmir ili Aliağa ilçesi sınırları içinde bulunan Hacıömerli Köyü ile Yeni Şakran Beldesi arasında, deniz kıyısında görülen ve Temaşalık olarak söylenen yarımada üzerinde yer alır. 

Gryneion Uydu Görüntüsü

Gryneion Tabela

Gryneion Tabela

Gryneion Tabela

Gryneion Tabela

Gryneion Tabela

Gryneion Tabela

Gryneion Adı: Sayın Bilge Umar’ın belirttiğine göre Gryna Luvi dilinden Krawana (Kra-wana) “Çıkıntı’sal, Çıkıntı Yeri” anlamındadır. Gryneion Helenleşme döneminde Gryna’nın sonuna “-eion” “-yeri” eki ile Gryna’nın yeri anlamındadır. Haritalarda Gryneum olarak da anılmaktadır.    

Temaşalık Burnu

Temaşalık Burnu

Temaşalık Burnu

Temaşalık Burnu

Temaşalık Burnu

Temaşalık Burnu

Gryneion Kısa Tarihçesi: Gryneion 12 Aiol şehrinden biri olarak tarih kitaplarında yerini almaktadır. Strabon’a göre Gryna Amazonlar tarafından kurulmuştur. Daha sonra ayrıntılı aktaracağımız bulgulara göre Gryna/Gryneion tarihi MÖ.2000 yıllarına kadar uzanmaktadır. Bu tarihlerden, Hıristiyanlık Dönemine kadar varlığını sürdürmüştür.

Gryneion'dan Yeni Şakran

Gryneion'dan Yeni Şakran 

Gryneion'dan Yeni Şakran

Gryneion'dan Yeni Şakran

Tarihi kaynaklarda kentin adı MÖ.500 yıllarında anılmaktadır. Gongylos adında bir Eretria’lı kentine ihanet eder ve Perslilere yardım eder. Bu yardım karşılığında Myrina ve Gryneion kentlerinin yönetimi kendisine bağlanır. MÖ.439-429 yıllarında Attika Deniz Birliğine girer. Peloponessos Savaşlarının ardından Makedonyalı Büyük İskender’in istilasına kadar Perslilerin elinde kalır.

Gryneion'dan Hacıömerli Köyü

Gryneion'dan Hacıömerli Köyü

Gryneion Antik Kenti

Gryneion Antik Kenti

Gryneion Antik Kenti

Gryneion Yollarında

İskender’in Pers İmparatorluğunu yıkmak için sefere çıkmadan 1 yıl önce yani MÖ.335 yılında öncü komutanı Parmenion Gryna’ya kadar gelip şehri ele geçirir ve yakıp yıkar, halkı köleleştirir.

Kentin MÖ.300’lerde varlığını sürdürdüğünü basmış olduğu paralardan anlıyoruz. Bu sikkelerin bir yüzünde Apollon Yüzü, öbür yüzünde ise kentin diğer sembolü olan midye motifi yer almaktadır. Üstün nitelikli midye bu bölgede bol miktarda çıkmaktadır.

Gryneion Antik Kenti

Gryneion Bekçileri

Gryneion Antik Kenti

Gryneion Antik Kenti

Gryneion Antik Kenti

Keramik Kırıntıları

Pina Kırıntıları 

Helenistik Dönemde kent sönükleşmiş ve Myrina Kentine bağlı Apollon Bilicilik Tapınağı olarak varlığını sürdürmüştür. Tapınak Hıristiyanlık Dönemine kadar varlığını sürdürmüştür. Roma Dönemi egemenliğinde tapınağın varlığı son bulmuş ve taşları deniz yoluyla taşınarak günümüze kayda değer hiçbir iz kalmamıştır. 

Kaynakça: Bilge Umar- Aiolis- İnkılâp Kitabevi (2002) / Turhan Özkan – 4. Müze Sonuçları Toplantısı -1993 / Bergama Belleten No:15 / Nimet Ezgi Türken –Kuzey Ege Bölgesi Yerleşim Merkezlerin Su Sistemleri -2006.

Taylan Köken